Pieter van Winter, eigenaar van hofstede Voorland, overleed in 1807. Zijn vele bezit in de Watergraafsmeer, waaronder Voorland, kwam op naam te staan van Lucretia Johanna en Josua Jacob van Winter. Ook staan er andere namen als eigenaar: dit waren - naar ik aanneem -  de voogden van de toen nog minderjarige kinderen (o.a. familieleden als David van Lennep en Jan Messchaert van Vollenhoven)  

In 1814 werd daar het gebied Vredenslust (waar VVGA nu ligt) aan toegevoegd. Het hele gebied werd met de naam Voorland aangeduid.

De nalatenschap van Pieter van Winter (waaronder zijn imposante schilderijencollectie) werd pas verdeeld vanaf 1815. Het mocht pas nadat zijn jongste dochter Anna Louisa Agatha (Annewies) "meerderjarig" werd, door in 1815 te trouwen met jhr. Willem van Loon. Tot en met 1817 staan alle gebieden in de Watergraafsmeer, die Pieter in bezit had, nog op naam van Lucretia en Josua samen, maar vanaf 1818 tot mei 1823 staan ze op naam van zijn twee dochters Lucretia Johanna en Annewies van Winter. In mei 1824 staan alle landerijen in de Watergraafsmeer op naam van Lucretia Johanna Six, geboren van Winter.

Lucretia was in 1822 met jhr. mr. Hendrik Six, heer van Hillegom, lid van de familie Six getrouwd. Na haar overlijden in 1845 bleef het landgoed Voorland in handen van de familie Six. In 1918 werd het gebied verkocht aan de gemeente Amsterdam. 

Afbeelding: Portret van Lucretia Johanna van Winter (1785-1845), door Alexandre Jean Dubois Drahonet, ca 1825 / Collectie Six, Amsterdam

Kadaster 1832

Het oudste, in de Franse tijd gestarte, kadaster uit 1832, bevat zo’n 3 miljoen percelen. Voor heel Nederland is van elk van die percelen precies in kaart gebracht wat de omvang, de eigenaar, het gebruik, de vegetatie en de getaxeerde waarde is. 

Dit kadaster is gedigitaliseerd (HisGIS) en daarin is het gebied dat Lucretia Johanna Six in 1832 in bezit had geel gearceerd. [in HisGIS staat Sin, dat moet een foutje zijn]. Je ziet de vorm van de vijver rechtsonder in het oranje deel.

Afbeelding: Uitsnede uit HisGIS, met geel ingekleurd het bezit van L.J. Sin ( Six) in 1832 / HisGIS

Hoeve Voorland

In 1842 veranderde de hofstede Voorland (het herenhuis) in een boerderij, de hoeve Voorland.

In 1918, verkocht Jan Six het land (meer dan 28 hectare) in de Watergraafsmeer – onder geheimhouding, opdat “het volk het niet te weten kwam” – aan de gemeente Amsterdam voor fl. 275.000,00. De Watergraafsmeer was toen een zelfstandige gemeente. In 1921 annexeerde Amsterdam vervolgens de Watergraafsmeer.

VVGA

In 1927 werden er twee betonnen tennisbanen voor VVGA neergelegd bij hoeve Voorland. Van de mooie tuinen is dan weinig meer over: de oprijlaan is er nog en wat bomen rond hoeve Voorland. Ook zijn er dan nog de contouren van de vroegere vijver. Lees daarover meer in dit artikel. 

Afbeelding: 1928 Hoeve Voorland / Stadsarchief Amsterdam/Jansen, C.F. (1895-1961))  

Op Voorland kwam in 1934 het Ajax stadion, waarbij de oprijlaan met bomen behouden bleef.

Vanaf de Middenweg aan de linkerkant van de oprijlaan, zie je het terrein van VVGA. Ajax verdween weer, maar VVGA is er nog steeds! Ajax ging trouwens naar Sportpark De Toekomst, een verwijzing naar de naam Voorland. 

Irene van Deudekom

bronnen: archief Collectie Six, Amsterdam; HisGIS; Stadsarchief Amsterdam